Opis
Rok wydania: 2017
ISBN: 978-83-7657-221-5
Seria: Czarny Romantyzm (XXXIV)
Recenzenci tomu: Marek Kwapiszewski, Mariya Bracka
Wstęp: Marek Szladkowski i Rościsław Radyszewski
Opracowanie tekstu i przypisy: Krzysztof Rutkowski, Jarosław Ławski, Kazimierz Bogusz
Redakcja tomu i bibliografia: Jarosław Ławski, Iwona E. Rusek
Ilustracje: Łukasz Zabielski, Marek Szladowski
Streszczenia: Małgorzata Biergiel, Małgorzata Zielińska
Oprawa: miękka
Liczba stron: 422
Niepokój Fisza wywoływała Ukraina – jej przestrzeń, przeszłość i mieszkańcy, a zwłaszcza zaszłości historyczne polsko‑ukraińskie. Fisz to pisarz pogranicza polsko‑ukraińskiego, z tym, że jego szlacheckocentryczny ukrainofilizm, reprezentowany przez powieści, jest bardzo specyficzny, bo modelujący tę ciemną postać zmitologizowanej Ukrainy – infernalnej, zatraconej, pozostawionej przez Boga. Ukraina dla Fisza – ukochana i niepowtarzalna – jawi się jednym z kręgów piekielnych, przestrzenią zła i okropności, oswojonych z okrucieństwem mieszkańców (każdej narodowości), dla której jedynym ratunkiem okazuje się być oczyszczający święty ogień, jak na końcu Nocy Tarasowej. Jest to miejsce ciągłego balansowania pomiędzy dobrem i złem, prawdą i krzywdą, miłością i nienawiścią. A może ta wizja Ukrainy jest tylko próbą zbliżenia się do obiektywizmu?!
(Z Recenzji dr hab. Maryi Brackiej, Uniwersytet im. T. Szewczenki w Kijowie
Zenon Fisz, niesłusznie dziś zapomniany prozaik, krytyk literacki i publicysta późnego romantyzmu, zajmuje w obrębie formacji zwanej „szkołą ukraińską” w literaturze polskiej miejsce znaczące i osobne. Związany z ziemią pogranicza naddnieprzańskiego (większość życia spędził nieopodal Smiły), wyborny znawca historii, obyczaju i realiów miejscowych oraz ustnej, legendowo‑podaniowej tradycji lokalnej, miłośnik krajobrazu kresowego, patrzył na Ukrainę – podobnie jak większość mu współczesnych – z perspektywy polskiego szlachcica: jako na wyrazisty w swej odrębności region dawnej Rzeczypospolitej Trojga Narodów. Wszakże jego stanowisko wobec wolnościowych zrywów ludu ukraińskiego było ambiwalentne, dalekie od rozstrzygnięć arbitralnych
i jednoznacznych. Pisarz intuicyjnie podsuwał swym „późnym wnukom” kierunek potencjalnego partnerskiego dialogu polsko‑ukraińskiego. W swojej twórczości literackiej pragnął przełamać, zbanalizowany i anachroniczny już, stereotyp Ukrainy mityczno‑poetyckiej […].
Prezentowany tom, wydobywający spod pyłu bibliotecznego prozę narracyjną Fisza, jest jej pionierską, z rozmachem zakrojoną edycją. Na czytelniczą atrakcyjność pomieszczonych tu utworów literackich składają się niezwykle plastyczne opisy bujnej i malowniczej przyrody ukraińskiej, wartkość
i swoboda narracji, umiejętność budowania dialogu sytuacyjnego, dynamizacja fabuł opartych na zdarzeniach sensacyjnych i dramatycznych.
(Z Recenzji dra hab. Marka Kwapiszewskiego, prof. UMCS, Lublin)
Seria: Czarny Romantyzm (T. XXXIV)
Redakcja Serii: Jarosław Ławski [Przewodniczący], Marcin Bajko, Małgorzata Burzka-Janik, Grzegorz Czerwiński, Anna Janicka, Dariusz Kukiełko,
Marek Olesiewicz, Iwona E. Rusek, Krzysztof Rutkowski, Michał Siedlecki, Łukasz Zabielski
Rada naukowa: Halina Krukowska [Przewodnicząca] (UwB), Wojciech Gutowski (UKW), Joel Janicki (Taipei), Maria Kalinowska (UW), Michał Kuziak (UW),
Alina Kowalczykowa (IBL PAN), apb Edward Ozorowski (UwB), Leszek Libera (UZ), Marek Nalepa (URz), Elżbieta Nowicka (UAM), Mikołaj Sokołowski (IBL PAN), Włodzimierz Szturc (UJ)
