Socjolekt, idiolekt, idiostyl. Historia i współczesność

Redakcja: Urszula Sokólska
Rok wydania: 2017
ISBN 978-83-7657-202-4
Kategoria: Językoznawstwo
Liczba stron: 462

Opis

Rok wydania: 2017
ISBN: 978-83-7657-202-4
Seria: Publikacja Uniwersytetu w Białymstoku, Wydział Filologiczny
Recenzenci: prof. dr hab. Artur Rejter, dr hab. Jolanta Klimek-Grądzka, dr hab. Małgorzata Nowak
Skład i projekt okładki: Krzysztof Rutkowski
Liczba stron:462

Praca jest efektem współpracy Katedry Historii Języka Polskiego IFP Uniwersytetu w Białymstoku z wybitnymi językoznawcami reprezentującymi różne ośrodki naukowe w kraju. Tym razem – oprócz badaczy białostockich – dyskusję nad tytułowym zagadnieniem podjęli uczeni z Krakowa, Lublina, Olsztyna, Poznania i Warszawy. Dzięki rozległej formule, uwzględniającej szerokie zainteresowania naukowców i związane z tym zróżnicowane ujęcia metodologiczne, monografia pokazuje wielość ujęć socjolektu, idiolektu i idiostylu. Wyraźnie eksponowane są w pojedynczych opracowaniach zacierające się niekiedy granice między poszczególnymi obszarami badawczymi, wskazywane są trudności terminologiczne i problemy definicyjne. Stąd – świadomie przyjęty przez Redakcję tomu – alfabetyczny układ autorów. Dociekania badaczy skupiają się wokół języka artystycznego i różnego typu elementów stylizacyjnych występujących w konkretnych tekstach literackich. Mam tu na uwadze artykuły: Marii Biolik, Iwony Burkackiej, Beaty Kuryłowicz, Joanny Muszyńskiej, Aleksandry Potockiej‑Woźniak, Elżbiety Sękowskiej i Bogdana Walczaka. Rozważania nad specyfiką socjolektalno‑idiolektalną wypowiedzi dotyczą też tekstów o innej funkcji nadawczo‑odbiorczej. Opracowaniom naukowym swoje studia poświęcają: Tadeusz Lewaszkiewicz, Monika Łaszkiewicz, Kamila Potocka‑Pirosz, Urszula Sokólska; tekstom urzędowym – Ewa Gorlewska, Marta Nowosad‑Bakalarczyk; polszczyźnie środowiskowej i gwarowej, zarówno w aspekcie mówionym, jak i pisanym – Magdalena Ancypo‑Szeloch, Eliza Czerwińska, Józef Kość, Elżbieta Rudnicka‑Fira, Monika Sobolewska, Sylwia Stokowska; polszczyźnie codziennej różnych okresów w dziejach polszczyzny – Hubert Duchnowski, Daniel Podoliński, Mirosława Siuciak, Anetta Strawińska, Dorota Zdunkiewicz‑Jedynak. Zagadnieniami stricte terminologicznymi i systemowymi zajmują się: Artur Rejter, Ewa Sławkowa, Joanna Ścibek‑Trypus i Maria Wojtak. Mam ogromną nadzieję, że ten bogaty pod względem materiałowym i metodologicznym tom – podobnie jak poprzednie – stanie impulsem do kolejnych spotkań na Uniwersytecie w Białymstoku, spotkań wybitnych, uznanych już autorytetów językoznawczych z ludźmi młodymi, zaczynającymi dopiero swe borykanie się z materią językową. (Ze Wstępu Urszula Sokólska)

Publikcja zawiera: Magdalena Ancypo‑Szeloch („Cały mój majątek: wianeczek i kosa”. Stereotyp wianka w pieśniach ludowych powiatu sokólskiego); Maria Biolik (Cechy fonetyczne gwary warmińskiej w „Kiermasach na Warmii” Walentego Barczewskiego); Iwona Burkacka (Słowotwórcze wykładniki kolokwializacji w Piaskowej Górze i Chmurdalii Joanny Bator); Eliza Czerwińska (Metaforyczny język analityków finansowych na przykładzie komentarzy giełdowych publikowanych w Internecie); Hubert Duchnowski („Każdy słyszy to, co zdolny jest pojąć”, czyli o konwencjonalności i niekonwencjonalności wypowiedzi Leszka Millera); Ewa Gorlewska (Profile pojęcia ‘godność’ w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej); Józef Kość (Sytuacja językowa Żydów w sądach miejskich XVI wieku); Beata Kuryłowicz (Idiostyl a metafora pojęciowa); Tadeusz Lewaszkiewicz (Neologizmy pisarzy w Gramatyce współczesnego języka polskiego (1938) Henryka Gaertnera); Monika Łaszkiewicz (Streszczenie, abstrakt, adnotacja i ich funkcja w tekście naukowym); Katarzyna Malinowska („Blogaskowy fejm”, czyli o języku blogerów modowych); Joanna Muszyńska (Wyrażanie drwiny w idiolekcie Andrzeja Sapkowskiego (na podstawie Trylogii husyckiej)); Marta Nowosad‑Bakalarczyk (Wyrażanie ilościowego aspektu istnienia świata w tekście urzędowym (na przykładzie Sprawozdania NIK)); Daniel Podoliński (Wykładniki zaimkowe kategorii neutrum w różnych odmianach języka francuskiego); Kamila Potocka‑Pirosz (Wykorzystanie metodologii badań nad idiolektem przy opisie zaburzeń nazywania i fluencji słownej u osób z chorobą Alzheimera); Aleksandra Potocka‑Woźniak (Różnorodność neologizmów w opowiadaniu Stanisława Lema pt. Kongres futurologiczny); Artur Rejter (Nazwa własna – gatunek – idiolekt); Elżbieta Rudnicka‑Fira (Profesjolekt górniczy w dobie współczesnych przemian cywilizacyjnych (morfologiczne i syntaktyczne sposoby jego wzbogacania)); Elżbieta Sękowska (Leksykalno‑słowotwórcze środki obrazowania w esejach o sztuce); Mirosława Siuciak (Język codzienności zapisany w średniopolskich księgach sądowych); Ewa Sławkowa (Styl indywidualny a tożsamość: twórczość literacka śląskich polonistów); Monika Sobolewska (Słownictwo z zakresu strzelectwa sportowego w polszczyźnie współczesnej – wybrane zagadnienia); Urszula Sokólska (Stanisława hrabiego Potockiego uwagi o stylu); Sylwia Stokowska (Wykładniki gatunkowe tekstu w książce kucharskiej Nowoczesna kuchnia domowa… pod red. Prof. Emila Wyrobka); Anetta Bogusława Strawińska (Historia i definicja terminu personal branding. Zarys problematyki); Joanna Ścibek‑Trypus (Konstrukcje porównawcze – przegląd ujęć typologicznych); Bogdan Walczak (Relacja socjolekt–idiolekt na przykładzie języka Zagłoby); Maria Wojtak (Idiolektalne wymiary języka prasy); Dorota Zdunkiewicz‑Jedynak (Słowa‑klucze w dyskursie „dobrej zmiany”)